تاکنون رفتارهای عجیب و غیرطبیعی فراوانی در میان بسیاری از جانوران و گیاهان مشاهده شده است. مثلاً در نهنگ ها شاهد خودکشی هستیم یا در بین گونه هایی از مارها همنوع خواری دیده می شود و موارد دیگر. اما شاید یکی از این رفتارهای بسیار جالب و شگفت آور در میان کوکوها باشد.
 
کوکو(1) با نام علمی کوکولوس کانوروس (2) پرنده ای است که در آسیا، آفریقا و اروپا زندگی می کند. رفتار نامتعارف و غیرطبیعی این پرنده از آن جا ناشی می شود که او عادت دارد در لانه ی پرندگان دیگر تخمگذاری کند. به این ترتیب جوجه ی کوکو در لانه ی پرنده ی میزبان سر از تخم بیرون می آورد. اما ماجرا به همین جا ختم نمی شود؛ جوجه ی کوکو زودتر از جوجه های پرنده ی میزبان از تخم خارج می شود و بلافاصله پس از خروج از تخم، تخم های میزبان را از لانه بیرون می اندازد و می شکند. سپس پرنده ی میزبان که حالا جوجه هایش را از دست داده، به عنوان یک نامادری به تغذیه ی جوجه ی کوکو ( که می پندارد جوجه ی خودش است) می پردازد و او را بزرگ می کند. جوجه کوکو وقتی به اندازه ی کافی رشد کرد و به سن بلوغ رسید به دنبال جفت کوکوی خود می رود و لانه ی پرنده ی میزبان را برای همیشه ترک می کند.


 
این رفتار عجیب، نوعی رفتار وراثتی است که کاملاً غریزی عمل می کند و جوجه ی کوکو در انجام این کار اختیاری ندارد. اما یک نکته ی قابل توجه در این مورد، آن است که کوکو باید در لانه ی پرنده ای تخم گذاری کند که اندازه و شکل و رنگ تخم های آن به تخم های خودش شبیه باشد تا پرنده ی میزبان به اشتباه بیفتد. در نتیجه، کوکو برای این کار محدودیت دارد چون به لحاظ آماری تعداد این نوع پرندگان که به کوکو بسیار شبیه باشند آن قدر نیست که دست کوکو را برای چنین کاری باز بگذارد. حال، جدا از این که این نوع رفتار چرا و چگونه و از چه زمانی در زندگی کوکوها شکل گرفته، مسئله ی اصلی این است که اگر کمی دقت کنیم در خواهیم یافت چنین رفتاری در طولانی مدت می تواند موجب انقراض نسل کوکو و همین طور پرنده ی میزبان شود. این امر در مورد پرنده ی میزبان بدیهی است چرا که تخم هایش پیش از جوجه شدن از بین می روند و نسل او در معرض خطر انقراض قرار خواهد گرفت. در واقع با این عمل کوکو، یعنی تخم گذاری در لانه ی پرندگان دیگر، مقدمات انقراض آنها را فراهم می شود. اما خود کوکو نیز در امان نخواهد بود! زیرا با رو به انقراض رفتن پرنده ی میزبان، کوکو هم دیگر نمی تواند جایی برای تخم گذاری پیدا کند و خودش نیز منقرض خواهد شد. بنابراین یا باید به مرور تغییر رفتار دهد و ساز و کار دیگری برای بقا و زادآوری برگزیند و یا محکوم به نابودی نسلش خواهد بود.
 
اگر چه هنوز منشأ این گونه رفتارهای عجیب و غیرقابل توضیح، به درستی مشخص نیست ولی به هر حال همه ی آنها نشانه ای هستند از حکمت بی پایان الهی که شناخت شان دانشمندان را به خدا نزدیک و نزدیک تر خواهد کرد شما چه می اندیشید؟!
 

پی نوشت ها :

1-Cuckoo
2-Cuculus Canorus


: منبع

نشریه دانشمند، شماره 585.